| Autor |
Wiadomość |
| Kisiel888 |
 Wysłany: Śro 22:19, 25 Sty 2006 Temat postu: Tkanka łączna |
|
Funkcje tkanki łącznej właściwej, a więc kolejnego elementu w wędrówce w głąb ciała:
stanowi zrąb i ochronę mechaniczną dla innych tkanek oraz narządów
transportuje substancje odżywcze i produkty metabolizmu
broni organizm przed obcymi związkami chemicznymi.
Tkanka ta zwiera obfitą istotę międzykomórkową ( przeciwieństwie do tkanki nabłonkowej), która składa się z istoty podstawnej, włókien i licznych naczyń krwionośnych.
Tkanka łączna nadaje kształt narządom jako tkanka łączna ich torebek.
W istocie między komórkowej krąży także płyn tkankowy, a wraz z nim metabolity i substancje odżywcze.
Mezenchyma to zarodkowa i płodowa postać tkanki łącznej. Jej istota międzykomórkowa to bezpostaciowy żel, w związku z czym tkanka ta często nazywana jest galaretowatą i występuje w sznurze pępowinowym, a później w miazdze zęba.
Tkanka łączna właściwa luźna zawiera włókna siateczkowate i fibroblasty czyli komórki siateczkowate, które odnawiają inne rodzaje komórek tkanki łącznej.
Tkanka łączna właściwa zbita
a) o utkaniu regularnym- np. ścięgno, składa się z równoległych do siebie pęczków włókien kolagenowych I typu, zatopionych w skąpej istocie podstawnej. Między pęczkami leżą fribrocyty układające się w szeregi Ranviera. Niektóre ścięgna są w miejscach wywołujących tarcie (np. z kością) otoczone są pochewką ścięgien. Warstwy pochewki przesuwają się względem siebie.
b) o utkaniu nieregularnym- np. warstwa siateczkowata skóry właściwej, torebki narządów wewnętrznych, budowa nieco podobna do poprzedniej, ale pęczki biegną w różnych kierunkach i dodatkowo występują włókna sprężyste.
Na tkankę łączną właściwą składają się takie elementy jak: istota międzykomórkowa i komórki. Natomiast istotę międzykomórkową możemy podzielić na istotę podstawowa i włókna. Każdy z tych elementów omawiany jest z osobna.
Elementy istoty międzykomórkowej tkanki łącznej:
Istota podstawowa to bezpostaciowy żel, w skład którego wchodzą glikozaminoglikany (GAG), wiążące się z białkami i dające proteoglikany.
Wyróżniamy kilka rodzajów GAG, wszystkie (poza kwasem hialuronowym) wiążą się z anionami reszty kwasu siarkowego (VI) i dają kompleksy z białkiem wytwarzając monomery proteoglikanów. Te monomery łączą się z wymienionym kwasem hialuronowym wytwarzając makrocząsteczki proteoglikanów.
W istocie podstawowej odbywa się stałe krążenie płynu tkankowego, który pochodzi z osocza krwi.
Włókna tkanki łącznej:
a) kolagenowe- zbudowane z kolagenu, omówione na początku. Włókna kolagenowe najczęściej występują w wiązkach, które cechuje duża odporność na rozrywanie.
Odnowa kolagenu jest bardzo powolna, w ścięgnach szczególnie powolna.
b) siateczkowate- charakterystyczne dla tkanki łącznej luźnej, zbudowane z tropokalogenu (makrocząsteczki kalogenu), głównie z kalogenu typu III. Włókna siateczkowate są cieńsze od kolagenowych, występują obficie w większości narządów wewnętrznych, gdzie wchodzą w skład zrębu, a także błon podstawnych.
c) włókna i błony sprężyste- włókna występują w postaci sieci i szczególnie w narządach, których funkcje wymagają sprężystości (np. w płucach, ścianie tętnic). Z związku z tym włókna są podatne na rozciąganie i posiadają glikoproteinę- elastynę. Błony sprężyste mają liczne otwory, występują w ścianie aorty, także tworzone są przez elastynę i mają właściwości włókien sprężystych.
d) oksytalanowe i elaminowe- to odmiany włókien sprężystych. Oksytalanowe występuja w ścięgnach, miazdze zębów. Elaminowe rzadko występują w tkance łącznej, częściej w błonie podstawnej nabłonka gruczołów potowych.
Komórki tkanki łącznej:
a) fibroblasty (komórki siateczkowate)- wytwarzają włókna i proteoglikany, najczęściej mają kształt wrzeciona, z jednym owalnym jądrem z wyraźnym jąderkiem. Uważane są za młode i sprawne metabolicznie komórki. Ich starsze postacie to fibrocyty.
Mikrofibroblasty dodatkowo posiadają kompleksy aktyny i miozyny, co umożliwia intensywne kurczenie się i rozkurczanie. Szczególnie dużo mikrofibroblastów jest z kosmkach jelitowych.
fibroblast
b) histiocyty (makrofagi)- powstają w szpiku kostnym z monoblastów, a następnie przechodzą do krwi jako monocyty. Po kilku dniach przedostają się do tkanki łącznej, tam dojrzewają i występują już jako histiocyty. Spotykamy je we wszystkich narządach, główna ich funkcja to fagocytoza i trawienie sfagocytowanego materiału. Wydzielają oprócz enzymów, monokiny, które biorą udział w reakcjach immunologicznych.
histiocyt
c) komórki tuczne (mastocyty, labrocyty)- wywodzą się z komórek szpiku. Wyróżniamy tkankowe (obficie występujące wzdłuż naczyń krwionośnych i w płynach jam ciała) oraz tzw. błony śluzowej, występujące w błonie śluzowej przewodu pokarmowego. Ziarna każdego rodzaju tych komórek sa otoczone bloną i zawierają liczne substancje, są nimi między innymi heparyna (silny środek przeciwkrzepliwy) oraz histamina (powoduje rozszerzenie małych żył i zwiększenie przepuszczalności naczyń krwionośnych).
d) komórki plazmatyczne (plazmocyty)- występują w miejscach narażonych na kontakt z antygenami bakteryjnymi w przewodzie pokarmowym lub w czasie zapaleń, w związku z czym ich główna funkcja to synteza immonuloglobulin.
Powstają z limfocytów.
plazmocyt
e) komórki napływowe- stałe składniki tkanki łącznej, należą do nich: limfocyty, granulocyty i komórki tłuszczowe.
Opracowała: Agata Białachowska (bagatha)
Źródła: "Histologia" W. Sawicki, "Histologia i anatomia mikroskopowa" J. Zarzycki |
|
|
