Kisiel888
Administrator
Dołączył: 24 Sty 2006
Posty: 34
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/5
Skąd: Borek
|
 Wysłany: Śro 22:21, 25 Sty 2006 Temat postu: Gruczoły |
|
|
Głównym zadaniem gruczołów jest sekrecja.
Sekrecja czyli wydzielanie polega na tym, że substancje dostające się do komórek są syntetyzowane w drobno lub wielocząsteczkowe związki, które następnie są segregowane w Aparacie Golgiego i ulegają zagęszczeniu w pęcherzykach wydzielniczych. Ostatecznie są uwalniane z komórki.
Gruczoły występują w dwóch postaciach: jak zwarte i rozproszone.
Gruczoły zwarte tworzą się ze zgrupowania komórek, przykładem może być gruczoł tarczycy czy ślinianki.
Gruczoły rozproszone, na przykład w układzie pokarmowym, tworzone są przez pojedyncze komórki rozproszone wśród innych.
Aby dobrze zrozumieć "pracę" gruczołów, trzeba poznać mechanizm ich powstawania.
Gruczoł zwarty egzokrynowy (zewnątrz- wydzielniczy) powstaje najpierw przez pojawienie się jego zawiązki w nabłonku, a następnie tworzy się przewód wyprowadzający oraz tzw. odcinek wydzielniczy.
1- zawiązek gruczołu, 2- przewód wyprowadzający, 3- odcinek wydzielniczy.
W przypadku gruczołu endokrynowego (wewnątrz- wydzielniczego) nie powstaje przewód wyprowadzający, co wynika z charakteru tego gruczołu.
Gruczoły zwarte egzokrynowe mogą mieć kształt cewki, pęcherzyka lub być cewkowo- pęcherzykowate. Pojawiają się kształty proste, zwinięte, rozgałęzione.
Gruczoły zwarte egzokrynowe na swej powierzchni posiadają komórki mioepitelialne, które kurcząc się wyciskają wydzielinę do przewodów odprowadzających.
Gruczoły zwarte endokrynowe mogą występować jako komórki o spolaryzowanej budowie cytoplazmy( wówczas tworzą one pęcherzyki) lub biegunowej ( wówczas układają się w charakterystyczne sznury). Te pierwsze posiada na przykład tarczyca, natomiast drugie- gruczoł przytarczyczny.
Wyróżniamy cztery rodzaje wydzielania:
a) merokrynowe (ekrynowe, z łać. ec- poza)
- wydzielanie odbywa się przez fuzję pęcherzyków wydzielniczych z zewnętrzną błoną komórkową i uwalnianie wydzieliny. Proces ten nie prowadzi do zmiany kształtu komórki.
Taki typ wydzielania spotykamy w gruczole potowym (g. gudoriparae)
b) apokrynowe ( z łać. apo- z )
- odbywa się przez fuzję dużych pęcherzyków wydzielniczych z zewnętrzna błoną komórkową i powoduje skracanie się komórki na skutek ubytku jej wierzchołkowej części.
Taki typ wydzielania spotykamy w gruczole mlekowym (g.lactifera)
c) holokrynowe (z łać. holos- cały)
- polega na przemianie całej komórki w wydzielinę i jej wydaleniu.
Taki typ spotykamy w gruczole łojowym (g.sebaceae)
d) przesącz z krwi
- towarzyszy wydzielaniu apo i merokrynowemu. Następuje przesączenie płynu z krwionośnych naczyń włosowatych do światła gruczołu, gdzie miesza się on z wydzieliną komórek wydzielniczych (np. śliną, mlekiem).
Post został pochwalony 0 razy
|
|
